Hamuj, przeszkoda!

WARIUJĄCA PRZYCZEPNOŚĆ

Niewielu kierowców w pełni zdaje sobie sprawę ze zmian przyczepności, które następują przy zmiennej aurze - gdy leje, a za chwilę pojawia się słońce. Owszem, zwalniamy wtedy, ale nieznacznie, o 10-20 km/h. A przecież podczas gwałtownych zmian pogody, w ciągu kilku minut zjeżdżamy z przyczepnego asfaltu na coś zbliżonego do lodowiska.

Porywy wiatru przed burzą nanoszą na jezdnię kurz, piasek i śmieci. Gdy dorzucić do tego plamki oleju "gubionego" przez pojazdy, czy błoto z pobocza, pierwsze krople deszczu zamieniają to wszystko w śliską maź. Taki "sos" na jezdni zmniejsza przyczepność o 20%, w porównaniu z tą, którą mieliśmy wcześniej. Jeśli przyjdzie nam wykonać ostry manewr - poślizg jest niemal gwarantowany.

Ulewny deszcz powinien spłukać cały brud z jezdni, ale w praktyce na polskich drogach pojawiają się często kałuże, a koleiny wypełniają wodą. Trzeba wtedy bardzo uważać.

CO ZE SPRZĘGŁEM?

Istnieją różne szkoły operowania sprzęgłem podczas hamowania. W normalnych warunkach należy naciskać pedał sprzęgła w końcowej fazie hamowania, tuż przed momentem kiedy układ wtryskowy przywraca ograniczony dopływ paliwa do cylindrów, odcinany całkowicie z chwilą zwolnienia pedału gazu. Zależnie od typu samochodu, powtórne włączenie dopływu paliwa następuje z chwilą obniżenia obrotów do 1100-1700 na minutę.

Inaczej postępujemy w razie hamowania awaryjnego. Bezwładność ruchomych elementów zespołu napędowego może przeszkadzać w podjęciu pracy przez układ ABS. Dlatego warto wcisnąć pedał sprzęgła jednocześnie z pedałem hamulca. Wymaga to jednak naprawdę dużej siły - aby wykorzystać 100% potencjału układu hamulcowego - i optymalnego ustawienia fotela. Do naciśnięcia z całej siły pedału hamulca (wraz z pedałem sprzęgła) będziemy bowiem potrzebować solidnego podparcia pleców.

Jeżeli z różnych przyczyn mamy problem z odpowiednio silnym naciskaniem pedału hamulca, to z dwojga złego lepiej "zdusić" silnik podczas hamowania awaryjnego, nie wciskając pedału sprzęgła i koncentrując całą siłę na pedale hamulca, niż hamować za słabo.

Hamowanie awaryjne z omijaniem przeszkody powinno być manewrem ćwiczonym regularnie, aby wytrenować i później "odświeżać" odruchowe reakcje.

SAMOCHÓD TO NIE PODUSZKOWIEC

Niewielu kierowców pamięta o naturalnym zjawisku spadku przyczepności kół w miarę wzrostu prędkości. Gdyby udało się zważyć samochód w czasie jazdy, okazałoby się, że jego masa maleje. Wynika to z tego, że pod samochodem tworzy się wtedy "poduszka powietrzna", która, gdy podróżujemy szybciej, zaczyna się napełniać, próbując mocniej oderwać auto od jezdni.

Oczywiście, auto nie wzniesie się w powietrze, ale jego koła będą dociskane do jezdni z mniejszą siłą. Przy wzroście prędkości z 90 do 140 km/h przyczepność opon na suchej nawierzchni obniża się przeciętnie o 20-25%!

Mokra jezdnia i duża prędkość to zabójcze połączenie. Pędząc w deszczu przy 140 km/h balansujemy na krawędzi. Opony dysponują wtedy ledwie 15% przyczepności dostępnej przy 90 km/h! W takich warunkach wystarcza drobna nierówność poprzeczna w zakręcie, by najdoskonalsze auto wyrwało się spod kontroli.