Mandat za brak pasów bezpieczeństwa. Wysokość kary

Pasy bezpieczeństwa zostały po raz pierwszy wprowadzone już w latach 50. ubiegłego wieku. Trzypunktowe pasy, mniej więcej takie, jakie stosujemy dziś, zaprezentowało i z powodzeniem wprowadziło Volvo w roku 1959. Nie były one z początku obowiązkowe.

Konieczność zapinania ich przez kierowcę i pasażera z przodu pojawiła się najpierw w Australii, w roku 1970. Z kolei w Polsce nastąpiło do dopiero w roku 1983, a w 1991 roku dodano do tego obowiązek zapinania pasów przez pasażerów siedzących z tyłu.

Obecnie w kodeksie drogowym i taryfikatorze mandatów przewidziane są kary za ich niezapinanie, a w niektórych przypadkach tych mandatów może być więcej, podczas jednej tylko kontroli. Ale o tym za chwilę.

Zobacz także: nowe przepisy dotyczące policyjnych kontroli

Pasy ratują życie

Istnieje wciąż pewna grupa kierowców, i nieco większa grupa pasażerów, którzy nie zapinają pasów bezpieczeństwa. Powodów jest wiele. Najczęściej wskazywana jest niewygoda, choć dobrze zapiętego pasa przecież nie czuć lub tłumaczenie, że podróż jest krótka. Tymczasem ryzyko wypadku nie zależy od pokonywanego dystansu i nie ma pewności, że na trasie liczącej kilkaset metrów nie wjedzie w nas rozpędzone auto.

Jest grupa kierowców, którzy twierdzą, że niezapięcie pasów może uratować życie, bo człowiek zostanie wyrzucony z auta, a nie zmiażdżony w jego wnętrzu. Tymczasem podobne przypadki to symboliczny, wręcz zaniedbywalny odsetek wszystkich zdarzeń. Często jest wręcz tak, że właśnie wypadnięcie z auta jest przyczyną śmierci, podczas gdy zapięcie pasów mogło uratować w danej sytuacji życie.

Jak pokazują badania, zapięcie pasów zmniejsza ryzyko śmierci w wypadku o około połowę. W zależności od badań wykazywano skuteczność od 40 proc. do ponad 60 proc. Szacunki ekspertów mówią też wyraźnie, że gdyby wszyscy podróżujący samochodami w Europie zapinali pasy bezpieczeństwa, można by uratować nawet co piątą śmiertelną ofiarę wypadku.

Zobacz także: korytarz życia i jazda na suwak obowiązkowe - znamy datę

Pasy również z tyłu

Znamy wiele osób, być może sami do nich należymy, które jadąc z tyłu pasów nie zapinają, tłumacząc to własnym wyborem. Według różnych badań, średnio zaledwie co trzeci pasażer zapina pasy na tylnej kanapie.

Pasy bezpieczeństwa

Tymczasem jadąc bez pasów, ryzykują oni nie tylko swoje życie, w razie wypadnięcia z auta czy uderzenia o jego wewnętrzne elementy, ale przede wszystkim życie jadących z przodu.

W razie wypadku osoba podróżująca na tylnej kanapie bez zapiętych pasów staje się żywym pociskiem i z dużą siłą uderza w fotel, przygniatając ciężarem osobę jadącą z przodu, minimalizując jej szanse na przeżycie wypadku. Film obrazujący taką sytuację pokazała amerykańska organizacja IIHS. Zobaczcie sami.

Zobacz także: przełomowy model Volkswagena, o którym mało kto wiedział

Jazda bez pasów – kto płaci mandat

Kiedy podczas kontroli drogowej okaże się, że kierowca nie zapiął pasów bezpieczeństwa, zapłaci mandat w wysokości 100 złotych i dostanie 2 punkty karne. A co w sytuacji, kiedy pasa nie zapiął pasażer, także ten jadący z tyłu? Wtedy zapłacą oboje!

Dlaczego tak? Otóż kierowca otrzyma 100 zł mandatu i aż 4 punkty karne, nawet jeśli sam jechał z zapiętym pasem. Odpowie on bowiem wówczas za przewożenie pasażerów niezgodnie z przepisami o korzystaniu z pasów bezpieczeństwa.

Natomiast pasażer, który pasów nie zapiął, zapłaci 100 złotych mandatu. Jest przy tym możliwość uniknięcia mandatu przez kierowcę, jeśli kierowca nakazał pasażerom zapięcie pasów, ale ci nie dostosowali się do jego prośby. Jeżeli policjant uzna argumentację, może odstąpić od ukarania kierowcy, ale pasażerowi i tak się nie upiecze.

Zobacz także: nowy Volkswagen Golf - wszystko, co musisz o nim wiedzieć

Kto nie musi zapinać pasów bezpieczeństwa?

Ustawodawca uwzględnił kilka sytuacji wyjątkowych, w których zezwala się na jazdę z niezapiętym pasem bezpieczeństwa. Zacznijmy od najbardziej znanego – przypadek kobiety w widocznej ciąży.

Tu od razu warto zaznaczyć, że owszem, kobieta w „wysokiej” ciąży pasów zapinać nie musi, ale eksperci są zgodni co do tego, że lepiej je zapiąć. Trzeba tylko zrobić to bezpiecznie, to znaczy część biodrową pasa poprowadzić całkiem pod brzuchem, a część piersiową ponad brzuchem. W sklepach dostępne są specjalne adaptery, które pomagają we właściwym ułożeniu pasa.

Pasy bezpieczeństwa w ciąży, fot. shutterstock

Inna grupa osób zwolnionych z obowiązku zapinania pasów bezpieczeństwa to osoby mające zaświadczenie lekarskie o przeciwwskazaniach do zapinania pasów. Jeśli jednak jest to zaświadczenie sprzed kilku lat, nawet takie wydane bezterminowo, straciło ono najpewniej ważność, bowiem od paru lat właśnie obowiązuje nowy wzór owego zaświadczenia.

Pozostałe grupy to kierowcy taksówek, ale tylko na czas przewożenia pasażerów – chodzi o bezpieczeństwo i możliwość ucieczki z auta w przypadku ataku ze strony pasażera. To także instruktorzy nauki jazdy i egzaminatorzy, podczas jazdy z kursantem, jak i funkcjonariusze służb podczas wykonywania czynności służbowych.

Co ważne, jeśli samochód fabrycznie nie jest wyposażony w pasy bezpieczeństwa, ze względu na datę pierwszej rejestracji, możemy takim autem poruszać się bez pasów. Nie wolno natomiast przewozić nim dzieci, które powinny być wiezione w foteliku dostosowanym do wieku i wzrostu.

Zobacz także: szukasz samochodu? Tu znajdziesz najlepsze oferty