Skoda Forman - czeski klasyk

W 1987 roku na świat przyszła Skoda Favorit, która była modelem przełomowym dla czeskiej marki. Chwilę później uzupełniła ją wersja kombi, nazwana Forman.

Skoda Favorit, a po niej Forman, oznaczały początek nowej ery dla Skody. Nadwozie zaprojektowane przez włoskie studio Stile Bertone i rozstanie z koncepcją tylnego napędu, z umieszczonym również z tyłu silnikiem, były początkiem etapu, który trwa do dziś. Niebagatelną rolę odegrało przejęcie marki przez Volkswagena w 1991 roku.

Bazując na pokazanym światu w roku 1987, przednionapędowym Favoricie, model Forman poszerzał gamę o odmianę proponującą znacznie więcej przestrzeni bagażowej. Był to jeden z najbardziej wyczekiwanych modeli Skody, bo po zakończeniu produkcji Octavii Combi w roku 1971, brakowało w ofercie marki samochodu uniwersalnego.

Wytwarzany w zakładach Vrchlabí Forman otrzymał wewnętrzne oznaczenie Typ 785 i z technicznego punktu widzenia stał się swego rodzaju światowym unikatem. Dlaczego? Choćby dlatego, że wykorzystano w nim kompletną tylną część nadwozia wersji hatchback, czyli Skody Favorit - w tym klapę bagażnika i tylne lampy - dodając tylne szybki i dodatkowy słupek.

Zabieg wydłużenia Skody Favorit okazał się udany pod względem estetycznym, bo proporcje nadwozia modelu Forman były przez wielu oceniane wyżej niż pojazdu bazowego.

Zgrabne kombi oferowało - jak na dzisiejsze warunki dość skromny - 400-litrowy bagażnik, z możliwością powiększenia przestrzeni bagażowej do 1 340 litrów po złożeniu oparcia i siedziska kanapy tylnej. W wersji LS była ona asymetrycznie dzielona.

Model pozycjonowany był pomiędzy segmentem B i C, ale pod względem walorów użytkowych był w stanie zagrozić najbardziej renomowanym konkurentom klasy kompakt. Wkrótce okazało się, że nie ma się również czego wstydzić w dziedzinach trwałości i parametrów eksploatacyjnych – zagraniczne rynki eksportowe przyjęły go bardzo ciepło.

W pierwszej serii samochód oferowano z silnikiem 1.3 OHV w odmianach zasilanych gaźnikiem (58 lub 62 KM) lub jednopunktowym wtryskiem paliwa (54 KM) z katalizatorem oraz w dwóch alternatywnych poziomach wykończenia – standardowym L oraz podwyższonym LS.

Ten drugi zawierał anatomiczne fotele przednie z miękkimi zagłówkami, welurową tapicerkę, obrotomierz, lampy przeciwmgielne i regulator interwału pracy wycieraczek szyby przedniej. W stosunku do modelu Favorit, Forman oferował dodatkowe 35 cm długości wycenione wówczas na dodatkowe 35 tysięcy koron.

W styczniu 1993 roku, pod okiem nowego partnera strategicznego z Wolfsburga, rodzina modeli Favorit/Forman przeszła szeroko zakrojoną modernizację, skupioną głównie na rozwiązaniach technicznych. Pakiet obejmował 548 zmian - wzmocniono strukturę karoserii, zmodernizowano wnętrze, ulepszono hamulce, poprawiono jakość montażu, wyciszenie nadwozia i jego ochronę antykorozyjną.

Pastelowe, przygaszone lakiery zastąpiono nową gamą, opartą na soczystych barwach, a poziomy wyposażenia L/LS zastąpiono przez LX/GLX. Nieustannie ulepszany silnik 1.3 OHV zasilany był układem wtrysku paliwa Bosch Monomotronic, dysponując mocą 54 KM lub 68 KM, wersje gaźnikowe kierowano odtąd jedynie na wybrane rynki eksportowe. Wraz z modernizacją zaprezentowano nowe logo marki, wykorzystywane przez nią aż do roku 2011.

Macierzysty zakład modelu – Vrchlabí – produkował też edycje specjalne, jak Komfort, Excellent, Prima, Marathon, kierowane głównie do odbiorców zagranicznych. Wyposażano je często w okno dachowe, aluminiowe obręcze kół, elektrycznie sterowane szyby drzwi przednich czy też centralny zamek – era ABS-u i poduszek bezpieczeństwa nastała dopiero wraz z następcą, modelem Felicia.

Ostatnie egzemplarze Formanów zbudowano w 1995 roku, zatem już po oficjalnej prezentacji modelu Felicia hatchback. Łączna produkcja modeli Favorit, Forman i Pick-Up przekroczyła 1 mln egzemplarzy, o czym przypominała specjalna krótka seria modelu Forman nazwana Million Edition.

Podstawowe dane techniczne Skody Forman

• objętość skokowa: 1289 ccm
• moc maksymalna: 58 KM przy 5000 obr./min
• maksymalny moment obrotowy: 94 Nm przy 3000 obr./min
• zawieszenie kół przednich: trójkątne wahacze, kolumny McPherson, amortyzatory hydrauliczne
• zawieszenie kół tylnych: podatna belka wleczona, sprężymy śrubowe, amortyzatory hydrauliczne
• układ hamulcowy: hydrauliczny, wspomagany, dwuobwodowy, hamulce tarczowe 236 mm osi przedniej i bębnowe 200 mm osi tylnej
• ogumienie: 165/70R13, obręcze stalowe
• rozstaw osi: 2450 mm
• wymiary zewnętrzne: długość 4215 mm, szerokość 1620 mm, wysokość 1425 mm
• masa własna: 890 kg
• pojemność zbiornika paliwa: 47 l
• prędkość maksymalna: 140 km/h
• średnie zużycie paliwa: 5,8 l przy 90 km/h, 7,9 l przy 120 km/h i 9 l w warunkach jazdy miejskiej
• liczba zbudowanych egzemplarzy: 219 254 egzemplarzy