Cupra Formentor: HOT HATCH nowych czasów - TEST

Formentor to nazwa klifu na Majorce, a nie miejscowości w Hiszpanii, od których swoje nazwy biorą modele Seata

Jak sprawić, żeby usportowione modele Seata były bardziej atrakcyjne? Wyodrębnić je z oferty i stworzyć nową markę, kojarzącą się z emocjami. Tak powstała Cupra. Nazwa jest znana od lat i wywodzi się ze sportu (to połączenie słów Cup i Racing), dodano też groźnie wyglądające logo, a samochody otrzymały detale lakierowane w kolorze miedzi, co stało się ich wyróżnikiem. Dotąd Cupra oferowała Atecę, która była najszybszą wersją tego SUV-a, ale od początku planowano stworzyć od podstaw nowy model. Tak powstał Formentor – samochód, który nie ma odpowiednika w Seacie.
Oczywiście Cupra nie musiała od nowa opracowywać technologii tego auta – inżynierowie weszli do magazynu z częściami koncernu VW i stworzyli Formentora z najlepszych elementów do modeli kompaktowych. Tak więc wykorzystano płytę podłogową MQB, dwulitrowy silnik z turbosprężarką, napęd 4x4 i dwusprzęgłową przekładnię.
Styliści natomiast nadali Formentorowi taki wygląd, że nie da się obok tego samochodu przejść obojętnie. Długa maska, zauważalnie opadająca linia dachu, bardzo ostre przetłoczenia karoserii, mocno zaznaczone nadkola i złowieszczo wyglądające reflektory – taka mieszanka to dowód, że auto czerpie garściami z aktualnych Seatów. Jednak z drugiej strony, nie trzeba specjalnie się przyglądać, żeby stwierdzić, że to całkiem inny model. Przyznajemy, że Formentor zwraca na siebie uwagę.

Fot. Jacek Hanusz

Fot. Jacek Hanusz

Napis Formentor jest widoczny tylko na kloszu tylnej lampy. Większe hamulce marki Brembo  wymagają sporej dopłaty – 9745 zł

Cupra Formentor - Jak z klasy premium

Zajmując miejsce we wnętrzu, kierowca poczuje się jak w Seacie, bo wygląd wskaźników cyfrowych, tunel środkowy z dżojstikiem w miejscu dźwigni zmiany biegów, czy przyciski na kierownicy są z grubsza takie, jak w nowych modelach tej marki. Uwagę przykuwają jednak wielki ekran systemu multimedialnego, groźny logotyp na kierownicy, a przede wszystkim zaskakująco wysoka jakość materiałów wykończeniowych. Tworzywa są przyjemne w dotyku, niektóre miękkie, a te twarde i chropowate można znaleźć tylko przy podłodze, czyli w miejscach, do których nie sięga wzrok. Rewelacyjne wrażenie robi ciemnoniebieska tapicerka (to prawdziwa skóra typu nappa, nie materiał skóropodobny) oraz szczyt deski rozdzielczej w tym samym kolorze, chociaż pakiet, który zawiera te elementy wymaga sporej dopłaty (4821 zł). Ergonomia? Na najwyższym poziomie, zarzutów nie można mieć też do szybkości działania multimediów, a to ważne, bo od teraz na ekranie sterujemy m.in. klimatyzacją. Zaskakuje jednak brak podświetlenia dotykowego suwaka pod ekranem, którym reguluje się temperaturę nawiewu i głośność multimediów, przez co po zmroku nie da się z nich korzystać. Pozostaje wtedy obsługa głośności na kierownicy, a klimatyzacji na ekranie dotykowym.

Fot. Jacek Hanusz

Przyciski można policzyć na palcach jednej ręki, ponieważ w Cuprze wszystkimi funkcjami, m.in. systemem audio i klimatyzacją, steruje się za pomocą ekranu dotykowego

Chociaż auto wygląda jak hatchback na sterydach, pozycja za kierownicą jest bliższa tej z Ateki niż Leona. Mimo to szeroka regulacja kolumny kierowniczej i fotela pozwalają usiąść wygodnie i przyjąć pozycję odpowiednią do szybkiej jazdy. Fotel mocno opina tułów, a oparcie można ustawić pionowo, więc zamiast myśleć o utrzymaniu się w siedzisku, kierowca skupia się na operowaniu kierownicą. Dopiero podczas dłuższej trasy można poczuć, że brak regulacji podparcia ud (a w samochodzie za 200 tys. zł wymaga się takich elementów) wpływa negatywnie na komfort jazdy osób o wyższym wzroście. Dużo miejsca jest na kanapie Formentora, choćby dlatego, że auto ma większy o 5 cm rozstaw osi niż Ateca – dwie dorosłe osoby usiądą z tyłu jak w limuzynie klasy średniej. Bagażnik także jest dość pojemny, ale jednak o 65 litrów mniejszy niż w Cuprze Atece.

Fot. Jacek Hanusz

W trybie indywidualnym można zmieniać charakterystykę pracy każdego podzespołu, np. usztywnić amortyzatory nawet bardziej niż w trybie Cupra

Fot. Jacek Hanusz

Łopatki przy kierownicy są dość duże i błyskawicznie przesyłają polecenia kierowcy do przekładni

Fot. Jacek Hanusz

Tej mody już nie da się powstrzymać – zamiast dźwigni zmiany biegów jest elektroniczny przełącznik. Sprawdza się znakomicie i nie zajmuje wiele miejsca

Cupra Formentor - Zakręty to jego teren

Czas na jazdę. Od razu przełączamy samochód w najostrzejszy tryb jazdy (Cupra), w którym wszystkie podzespoły pracują w trybie „full attack”. Formentor warczy wtedy jak szalony (basowy dźwięk to jednak sztuczny pomruk wytwarzany przez głośniki), układ kierowniczy staje się przewrażliwiony (reaguje nerwowo nawet na delikatny skręt), a zawieszenie jest nieco sztywniejsze, niż można by się spodziewać. Pierwsze zakręty to próba wyczucia samochodu – może są kierowcy, którym taka „cyfrowa” charakterystyka auta się podoba, ale z pewnością nie odpowiada ona każdemu. Na szczęście można samemu wybrać charakterystykę pracy każdego układu z osobna. Służy do tego tzw. tryb indywidualny i to z niego korzysta się najczęściej. Po wyłączeniu dźwięku silnika odgrywanego przez system audio, basowo przygrywa już tylko układ wydechowy, który przy redukcjach nagradza kierowcę także mikroeksplozjami. Układ kierowniczy przełączamy w tryb Comfort, wtedy działa znacznie płynniej i pozwala kierowcy dużo bardziej precyzyjnie prowadzić auto w zakręcie, a zawieszenie nieco „zmiękczamy” – przestawiając suwak na ekranie. Formentor staje się wtedy posłuszny kierowcy, dość ostry w reakcjach i bardzo szybki.

Fot. Jacek Hanusz

Wersje Formentora o mocy 245 KM i wyższej otrzymają dopisek VZ, skrót od Veloz – po hiszpańsku szybki

Korzystając z funkcji launch control, momentalnie rozpędzamy auto, a Cupra osiąga setkę w świetnym, jak na model kompaktowy, czasie 4,9 s. Hamowanie? Formentor potrzebuje 35,9 metra, żeby zatrzymać się z prędkości 100 km/h. To wynik bez rewelacji i dość zaskakujący, bo wrażenie podczas jazdy jest takie, że opcjonalne hamulce Brembo działają z ostrością brzytwy. Na takie odczucie ma wpływ działanie pedału hamulca, który pracuje z dużym oporem – pozwala to precyzyjnie dawkować siłę hamowania i daje kierowcy bardzo dobre wyczucie przyczepności opon.Cupra nie jest oczywiście samochodem dla mistrzów prostej, lecz dla fanatyków zakrętów. Napęd na cztery koła zdaje się nie wyróżniać kół ani przedniej, ani tylnej osi, dzięki czemu w zakrętach Formentor jest bardzo neutralny. Niełatwo sprowokować go do uślizgu kół zarówno przedniej, jak i tylnej osi. Z tego powodu nawet w ciasnych zakrętach można trzymać pedał gazu wciśnięty niemal do podłogi, a samochód i tak przejedzie je jak po szynach. To też w dużej mierze zasługa układów stabilizacji, które zarządzają trakcją w taki sposób, że kierowca ich działania nie odbiera jako natrętnego przyhamowywania poszczególnych kół.

Fot. Jacek Hanusz

Jakość opcjonalnej tapicerki jest bardzo wysoka, fotele znakomicie przytrzymują ciało – to akurat jest dostępne w standardzie

Fot. Jacek Hanusz

Przyciskiem na kierownicy można wybrać jeden z trybów jazdy – Comfort, Offroad, Sport, Cupra lub indywidualny

Reakcje przekładni na mocne wciśnięcie gazu również są błyskawiczne, jednak jeszcze szybciej można redukować przełożenia łopatkami przy kierownicy. Plus – przekładnia potrafi zredukować 3-4 biegi, kiedy przytrzymamy lewą łopatkę, minus – nawet w trybie ręcznej zmiany biegów przekładnia sama załącza kolejne przełożenia lub redukuje, kiedy uzna to za stosowne. To jedna z cech, które odróżniają prawdziwe auta sportowe od tylko usportowionych, jak Cupra.

WYBÓR (NIE)OCZYWISTY Podczas debiutu Formentora w Genewie zapowiedziano, że będzie hybrydą. Później zmieniło się wszystko. Do oferty dołączy co prawda 245-konna wersja z zespołem hybrydowym plug-in, ale poza nią będą też dostępne różne odmiany z silnikiem benzynowym i Diesla – nie tylko mocne, ale także zwykłe, nawet 150-konne. Na szczycie oferty pojawi się natomiast wyjątkowa wersja z 2,5-litrowym, 5-cylindrowym silnikiem znanym m.in. z Audi RS Q3. W Audi osiąga on 400 KM, ale mówi się, że do Formentora trafi nieznacznie słabsza odmiana.

auto motor i sport Kacper Mucha

Mocną stroną Formentora z pewnością jest 2-litrowy silnik, bo wytwarza sporą siłę napędową już od niskich obrotów i reaguje na wciśnięcie gazu bez większych opóźnień. Cupra najlepiej spisuje się jednak w średnim zakresie obrotów, wtedy kierowca czuje jak jego tułów jest wciskany w fotel. Wrażenie wysokiej dynamiki jazdy potwierdzają pomiary elastyczności – przyspieszenie od 60 do 100 km/h Cupra „załatwia” w 2,8 s, a od 80 do 120 km/h w 3,4 s. To świetny wynik.

Zamów e-wydanie magazynu "auto motor i sport" - teraz o 30% taniej!

Dołącz do nas na facebooku i bądź na bieżąco z motoryzacyjnymi newsami!

Zobacz także:

• Czy warto odmówić przyjęcia mandatu?
• Peugeot 5008 po face liftingu: udana ewolucja - TEST
• Jak zimą uruchomić samochód na mrozie?

Fot. Jacek Hanusz

Długa maska, kabina optycznie przesunięta do tyłu, mocno podkreślone nadkola – Formentor ma proporcje jak Maserati Levante

Osiągi są podobne do tych, jakie uzyskuje Cupra Ateca, reakcje na polecenia kierowcy okazują się bezpośrednie jak w Leonie Cuprze, ale tak stabilne zachowanie samochodu w szybkich łukach to coś nowego. Formentor, czyli auto, które można uznać za usportowionego crossovera, ma na rynku już kilku konkurentów, m.in. Volkswagena Tiguana R czy Mercedesa-AMG GLA 35. Czy jest od nich lepszy? Z pewnością będzie najbardziej oryginalny. Należy jednak pamiętać, że Formentor to nie tylko szybki crossover, ale przede wszystkim bogato wyposażony i przestronny model – nie możemy doczekać się jego słabszych wersji.

Fot. Jacek Hanusz

Fot. Jacek Hanusz

Do obsługi klimatyzacji można używać ekranu dotykowego lub dotykowych suwaków pod ekranem – pierwsze rozwiązanie jest o dziwo znacznie wygodniejsze

auto motor i sport

auto motor i sport

NASZA OCENA: Ktoś wyszedł z założenia, że skoro klienci chętniej wybierają dzisiaj crossovery niż hatchbacki, to polubią też usportowiony model z większym prześwitem. I miał rację, bo Formentor jest dziś ciekawszym wyborem niż tzw. klasyczny hot hatch, czyli przednionapędowa Cupra Leon. W wersji z 310-konnym silnikiem to szybkie i precyzyjne w zakrętach auto, ale też wygodne na co dzień i po prostu bardzo wszechstronne.

PLUSY    skutecznie działający napęd na cztery koła    dobre osiągi, bardzo dobre wyniki pomiaru elastyczności    wysoka jakość materiałów wykończeniowych we wnętrzu    bogaty w funkcje i szybko działający system multimedialny    możliwość zmiany charakterystyki wielu podzespołów z osobna

MINUSY    stosunkowo wysoka utrata wartości    dość wysokie zużycie paliwa podczas codziennej jazdy    brak pokręteł do obsługi głośności audio i klimatyzacji    wysoka cena wyposażenia opcjonalnego

zobacz galerię