Porównanie 6 aut ekologicznych

Silnik spalinowy jeszcze przez jakiś czas z nami będzie i jeszcze przez jakiś czas będzie zasilany paliwami kopalnymi. Mimo że trucizny to niecały 1 procent spalin, coraz większa jest presja na producentów, by auta były coraz „czystsze”. Zanosi się też na to, że producenci dostaną po łbie limitem emisji dwutlenku węgla. Dlatego ostatnio samochody obrastają technologiami bardzo „eko”. A to dopiero początek.

Z poziomem emisji dwutlenku węgla takim samym jaki ma Toyota Prius, Mini Cooper D dowodzi, że nie tylko hybryda może. Sam Cooper D jest mały i lekki, ale pochodzący od koncernu PSA turbodiesel 1.6 wcale taki mały nie jest. Do obniżenia czego trzeba, trzeba było sięgnąć po sprytną technikę z arsenału BMW.

Oprócz opon o zmniejszonych oporach toczenia (specjalny skład mieszanki i inny bieżnik), Mini ma dwa kluczowe systemy – start/stop oraz odzysk energii hamowania. O ile działania tego drugiego się nie odczuwa – akumulator jest automatycznie i bezszelestnie ładowany podczas każdego hamowania – o tyle system gaszący silnik daje o sobie znać na każdym kroku.

Jak na te osiągi (9 s do setki i 210 km/h), dwulitrowy turbodiesel BMW 118d to najczystszy silnik świata.	Za osłoną chłodnicy znajdują się specjalne żaluzje, sterujące przepływem powietrza.
Jak na te osiągi (9 s do setki i 210 km/h), dwulitrowy turbodiesel BMW 118d to najczystszy silnik świata.	Za osłoną chłodnicy znajdują się specjalne żaluzje, sterujące przepływem powietrza.

Za pierwszym razem, drugim, dziesiątym, nawet pięćdziesiątym, kiedy po zatrzymaniu na czerwonym świetle silnik nagle gaśnie, wrażenie jest dziwne. Po dwóch dniach przestaje się jednak zwracać uwagę. Aby obudzić tłoki w cylindrach, wystarczy wcisnąć sprzęgło. A po przesiadce do auta bez systemu start/stop, drażniący staje się fakt, że silnik pracuje bez przerwy!

System start/stop pozwala przede wszystkim zmniejszyć zużycie paliwa w jeździe miejskiej. Poza miastem, Cooper D bez problemu schodzi do poziomu 4,5 l/100 km, chociaż 4,0 wymaga już niejakiego zachodu. Poza tym, „zielony” Cooper jest tak samo gokartowo ostry jak jego benzynowy i znacznie mocniejszy bliźniak.

Wbrew stereotypom, BMW to w ostatnich latach lider w ekowyścigu, przede wszystkim z modelami serii 1 i 3 z czterocylindrowymi silnikami. I jak M3 pod względem śladów opon na asfalcie, tak od strony mniej zadymionej flagowym modelem jest 118d. Nie ma na świecie drugiego samochodu, który potrafiłby zaliczać setkę w dziewięć sekund, osiągać ponad 200 km/h, wydmuchując po drodze średnio zaledwie 119 g/km dwutlenku węgla.

Na postoju wskazówka obrotomierza Mini natychmiast ląduje na pozycji spocznij. Silnik gaśnie z wyraźnym szarpnięciem, a gdyby ktoś nie zauważył, o uśpieniu silnika informuje odpowiedni komunikat.	Silnik Mini pochodzi od PSA.
Na postoju wskazówka obrotomierza Mini natychmiast ląduje na pozycji spocznij. Silnik gaśnie z wyraźnym szarpnięciem, a gdyby ktoś nie zauważył, o uśpieniu silnika informuje odpowiedni komunikat.	Silnik Mini pochodzi od PSA.

To z BMW trafił do Mini układ start/ stop, w tym specjalne oprogramowanie silnika – system szybkiego startu, pozwalający uruchamiać silnik od najbliższego cylindra, który może rozpocząć pracę (bez tego systemu rozruch to loteria – może nastąpić od najbliższego cylindra albo jeden czy dwa cylindry dalej, co podnosi zużycie paliwa). Chodzi też o jak najkrótszą pracę rozrusznika, który i tak ma zwiększoną trwałość, by przeżyć w trudnych warunkach. Przecież np. poruszając się po mieście, w autach bez systemu start/stop uruchamiasz silnik tylko raz, na początku jazdy, natomiast 118d i spółka robią to przy każdym zatrzymaniu.

Kolejny specjał w BMW (oraz Mini) to akumulator, który łatwiej „nasiąka” prądem. Bez szybkiego przyjmowania ładunku odzysk energii hamowania odbywałby się tylko w marzeniach. W „jedynce” BMW stosuje też element tzw. aktywnej aerodynamiki, czyli specjalne, automatycznie sterowane żaluzje za osłoną chłodnicy, otwierające lub zamykające przepływ w zależności od zapotrzebowania na powietrze. A ponieważ od ok. 80 km/h opory aerodynamiczne grają wiodącą rolę, oszczędność jest jak najbardziej realna.

Zgasić choćby na chwilę silnik, kiedy ten nie musi pracować, odzyskać parę watów energii, zmniejszyć opory ruchu – to podejście jak z F1. Wiadomo, że nikt nagle Ameryki nie odkryje i nie zmniejszy zużycia paliwa o połowę, trzeba więc szukać drobnych oszczędności wszędzie, gdzie się da. Dlatego start/stop to nie dziwactwo, ale konieczność – za chwilę będą po niego sięgać kolejne modele. Jeszcze drobniejszymi kroczkami do zmniejszenia zużycia paliwa dąży Skoda.

Fabia Greenline ma kilka niewielkich modyfikacji, służących przede wszystkim zmniejszeniu oporów. Niższe opory toczenia zapewniają specjalne opony (węższe, z wyższym dopuszczalnym ciśnieniem), o aerodynamikę dbają osłony podwozia oraz obniżone o 15 milimetrów zawieszenie. Skrzynia biegów ma nieco inne (dłuższe) przełożenia, a w ramach kuracji odchudzającej zamieniono obręcze stalowe na aluminiowe, koło zapasowe zaś na zestaw naprawczy.

Pod maską zielonej Fabii pracuje stary, znajomy 1.4 TDI, czyli 1.9 minus jeden cylinder, tu wyposażony w filtr cząstek stałych. Zza kierownicy eko-Fabia niczym nie różni się od zwykłej wersji. Auto ma takie same właściwości jezdne, teoretycznie gorszą przyczepność węższych opon na zwykłej drodze trudno wyczuć, różnice w innym zestopniowaniu przekładni są niezauważalne, mały turbodiesel pracuje głośno jak zawsze. Porządna, poukładana i do bólu funkcjonalna Skoda. A leniwy charakter to w tym wypadku chyba zaleta – zachęca do oszczędzania paliwa.

Stary znajomy - silnik Fabii 1.4 TDI.	Niecała osłona chłodnicy to wlot powietrza. Tak naprawdę otwór zajmuje mniej więcej połowę grilla. Dotyczy to nie tylko wersji Greenline.
Węższe opony plus stary znajomy – silnik 1.4 TDI - taki pakiet ekologiczny przygotowała Skoda	Niecała osłona chłodnicy to wlot powietrza. Tak naprawdę otwór zajmuje mniej więcej połowę grilla. Dotyczy to nie tylko wersji Greenline

Ani trochę leniwy nie jest natomiast Lexus RX 400h, pierwszy na świecie hybrydowy SUV i wciąż jedyny z tak zaawansowanym układem napędowym. Warto przypomnieć, że cała idea napędu hybrydowego polega na tym, żeby zastąpić silnik spalinowy w tych stanach pracy, kiedy jest on nieefektywny (ruszanie z miejsca i jazda z małymi prędkościami), zapewnić mu zdrowe obciążenie (na zbyt małym dużo pali) oraz odzyskiwać energię zamiast bezproduktywnie grzać hamulce.

W RX 400h mamy dwa zespoły napędowe (dwa, bo nie mają mechanicznego połączenia) – przedni składa się z silnika spalinowego, silnika elektrycznego, generatora oraz zmyślnej skrzyni biegów, która koordynuje ich pracę i przenosi moment obrotowy na koła. Dla kierowcy działa jak przekładnia bezstopniowa. Z kolei z tyłu jest silnik elektryczny dedykowany wyłącznie tylnej osi, załączany w razie potrzeby (śliska nawierzchnia, ciasne zakręty itp.).

Jeśli wyczujesz kiedy pracuje silnik spalinowy – a gaśnięcie i rozruch następują bardzo łagodnie – okaże się, że RX kiedy tylko może, korzysta z napędu na prąd. Łagodne ruszanie z miejsca i rozpędzanie, a także utrzymywanie stałej prędkości często odbywają się tylko w oparciu o przepływ elektronów. W efekcie, hybrydowy RX to najoszczędniejszy i mający najniższą emisję dwutlenku węgla SUV świata, na dodatek jeden z najbardziej dynamicznych. Dlatego będzie coraz więcej hybryd w SUV-ach, wielką ofensywę szykują właśnie Niemcy. Można jedynie dyskutować o uniwersalności RX-a raczej bulwarowej niż realnej.

Mecedes E 300 pozwala uzyskać zasięg grubo powyżej 1000 km.	Turbodiesel V6 Mercedesa zapewnia znakomitą dynamikę.
Mecedes E 300 pozwala uzyskać zasięg grubo powyżej 1000 km	Turbodiesel V6 zapewnia znakomitą dynamikę

Będzie też więcej systemów z „blue” w nazwie. Najnowszy trend to bowiem eksterminacja tlenków azotu w dieslach. Technologia pochodzi ze świata ciężarówek, po raz pierwszy zastosował ją Mercedes w swoich Actrosach – trzy lata temu. Teraz system Bluetec trafił do klasy E. Z zewnątrz nic nie świadczy o tym, żeby E 300 był jakiś „inny”. Jego trzylitrowy turbodiesel jest jednak zmodyfikowany – ma m.in. zmniejszony stopień sprężania (do 16,5:1), specjalne wtryskiwacze piezoelektryczne oraz szybszy układ recyrkulacji spalin.

Jak wszystkie nowoczesne diesle, E 300 Bluetec ma katalizator utleniający (unicestwia tlenek węgla i węglowodory), filtr cząstek stałych (łapie i spala to, co opuszcza silnik w innej formie niż gazowa), ale gwoździem programu jest duet katalizatorów, które zajmują się tylko tlenkami azotu. Te do pracy potrzebują amoniaku. Sprytne katalizatory systemu Bluetec wytwarzają ów niezbędny amoniak „na pokładzie”.

W efekcie, w zakresie emisji E 300 Blue spełnia nie tylko normę Euro 5 (która jeszcze nie obowiązuje), ale również planowaną na 2014 rok Euro 6. Brzmi imponująco, ale przecież tego silnika za sześć lat nie będzie już w produkcji.

Czytelne zegary Mazdy.	Sprint z miejsca nie jest najmocniejszą stroną małej Mazdy, ale oszczędność paliwa - tak. Silnik osiąga 68 KM i w realnym świecie zużywa średnio niewiele ponad 4,5 l/100 km.
Sprint z miejsca nie jest najmocniejszą stroną małej Mazdy, ale oszczędność paliwa – tak.	Silnik osiąga 68 KM i w realnym świecie zużywa średnio niewiele ponad 4,5 l/100 km

Systemu Bluetec nie ma Mazda 2, ani nawet układu start/stop, specjalnych opon czy przełożeń, nie ma nawet pompki zamiast koła zapasowego. Co więc tu robi? Nie tak dawno producenci aut premium i sportowych rozpoczęli zabawę w zmniejszanie masy kolejnych modeli (a w każdym razie nie zwiększanie jej), ale to zabawa kosztowna. Właśnie Mazda 2 to pierwszy mały samochód, który dzięki sprytnej konstrukcji jest lżejszy niż jego poprzednik.

Kilogramy w prosty sposób przekładają się na osiągi i zużycie paliwa. Chodzi głównie o obciążenia podczas przyspieszania, czyli stare poczciwe „F równa się m razy a”. Im większa masa, tym większa siła jest potrzebna, żeby uzyskać to samo przyspieszenie, a większa siła to większy moment obrotowy, większy zaś moment obrotowy to więcej paliwa. A w „Zielonym Grand Prix” jak w F1 – liczy się każda kropla.

Pierwsza hybryda wśród SUV-ów i pierwszy SUV wśród hybryd - układ napędowy RX 400h to silnik spalinowy i dwa silniki elektryczne oraz przekładnia, która działa jak skrzynia bezstopniowa.	Tradycyjne dla hybrydowych Lexusów - schemat przepływu siły napędowej.
Pierwsza hybryda wśród SUV-ów i pierwszy SUV wśród hybryd – układ napędowy RX 400h to silnik spalinowy i dwa silniki elektryczne oraz przekładnia, która działa jak skrzynia bezstopniowa; wyposażenie Lexusa tradycyjnie należy do najbogatszych	Tradycyjne dla hybrydowych Lexusów – schemat przepływu siły napędowej. Zamiast obrotomierza jest wskaźnik chwilowego poboru mocy – trzeba tylko pamiętać, że kilowaty pochodzą ze spalonego paliwa

Ile spalin w spalinach?
Przy wyjściu z silnika benzynowego spaliny to 69% azotu, 21% dwutlenku węgla, 8% pary wodnej, 1% tlenu i 1% trucizn (tlenek węgla, tlenki azotu, węglowodory, cząstki stałe). Przy czym blisko 99% składników szkodliwych jest usuwanych przez systemy czyszczące. W wypadku diesla proporcje są nieco inne – 75% to azot, 7% dwutlenek węgla, niecałe 3% para wodna, 15% tlen i 0,1% trucizny. I w tym wypadku współczesna technika pozwala usunąć około 90% składników szkodliwych. W porównaniu z tym, co jeździło po drogach jeszcze kilkanaście lat temu, współczesne auta mają wręcz kryształowo czysty oddech. Ale nigdy nie jest tak, żeby nie mógł on być jeszcze czystszy. Dlatego zielony wyścig trwa.

zobacz galerię